Название: Od Batohu do zwanca. Wojna na Ukrainie, Podolu i o Moldawie 1652–1653
Автор: Tomasz Ciesielski
Издательство: INFORTeditions
Год: 2007
Формат: pdf
Страниц: 334]
Размер: 49.3 Мб
Язык: польский


W ksiazce przedstawione zostaly slabo opracowane przez polska historiografie zmagania wojenne W latach 1652-53 z udzialem wojsk polskich, litewskich, kozackich, tatarskich, siedmiogrodzkich, moldawskich i woloskich. Toczyly sie one na rozleglym obszarze Ukrainy, Podola, Rusi, Moldawii i Woloszczyzny, a ich stawka byla przyszlosc panstwa kozackiego Bohdana Chmielnickiego. Nowe perspektywy dla jego rozwoju stworzylo doszczetne zniszczenie glownego zgrupowania wojsk polskich w bitwie pod Batohem (1-2 czerwca 1652) oraz malzenstwo Tymofieja Chmielnickiego z corka hospodara moldawskiego. Pozniej przyszly jednak niepowodzenia, a najwiekszym z nich byla przegrana wojna o Moldawie (kwiecien - pazdziernik 1653 r.). Na dodatek ludnosc Ukrainy zdziesiatkowala wielka zaraza. Rzeczpospolita, mimo olbrzymiego wysilku finansowego, stworzenia silnych armii polskiej i litewskiej (choc nie tak wielkich, jak wynikalo to z uchwal sejmowych) oraz zawarcia ukladow sojuszniczych z wladcami ksiestw naddunajskich, nie potrafila wykorzystac okresu slabosci przeciwnika. W 1653 r. nie odniesiono powazniejszych sukcesow militarnych, a wspolny wysilek wojsk sojuszniczych pod moldawska Suczawa zostal zmarnowany przez zawarcie ukladu kapitulacyjnego, pozwalajacego korpusowi kozackiemu na swobodne odejscie na Ukraine. Szczegolnie niekorzystnie na ocenie polskich osiagniec militarnych w 1653 r. ciazy niefortunna, wyprawa trwajaca od sierpnia do grudnia, w trakcie ktorej armia polska nie szukala nieprzyjaciela, a zamknela sie w ufortyfikowanym obozie pod zwancem - na poludniowo-zachodnich peryferiach Podola. Politycznymi skutkami nierozstrzygnietej kampanii 1653 r. byly: rozpad kozacko-tatarskiego oraz polsko-moldawsko-siedmiogrodzkiego ukladow sojuszniczych, przyjecie przez Kozakow zwierzchnictwa carskiego (ugoda perejeslawska) oraz zblizenie polsko-tatarskie, ktore zaowocowalo ponad dziesiecioletnia wspolpraca militarna Chanatu Krymskiego z Rzeczpospolita.